SAZAN AVI: Tırıvırı nedir, Neden Yasaktır, Zararları Nelerdir?

TIRIVIRI NEDİR?

Tırıvırı, Paraşüt ya da katil tor adıyla da bilinmektedir. Bir olta ipi ucuna bağlı olarak kullanılan, çeşitli ebattaki misina ağ parçalarına bir kurşun ağırlık takılarak imal edilmektedir.

Tebliğe Göre Tırıvırı ;

m) Tırıvırı-Paraşüt: Bir olta ipi ucuna bağlı olarak kullanılan, çeşitli ebattaki misina ağ parçalarından imal edilmiş ve misinadan yapılmış olması nedeniyle kolayca kopup yıllarca suda kalabilen, bu özelliği nedeniyle doğal yaşama büyük tehdit oluşturduğu için kullanılması kesinlikle yasak olan, olta ile atılabilen her türlü ağ parçasının genel adı.

NEDEN YASAKTIR?

İnce misinadan imal edilmiş olması nedeniyle su içerisinde yada fırlatma esnasında bir maddeye takılınca kolayca kopabilmekte, kopan parçalar yıllarca suda kalıp, doğal yaşama karşı büyük tehdit oluşturmaktadır. Bu haliyle tam bir doğa katili olup, aynı zamanda Amatör Balık Avcılığı ruhunu da yok etmektedir.

TIRIVIRI ZARARLARI NELERDİR?

Naylondan imal edilen tırıvırı, avlanmak amacı ile sulara atıldığında, yırtılarak ya da koparak su içerisinde kalabilir ve 200 yıl boyunca formunu koruyarak, çevre kirliliğine neden olur. Suda kalan tırıvırı ya da parçaları, akıntılı sularda zamanla birikerek, akıntının önünde bir set oluştururlar ve akıntıyı yavaşlatarak ya da keserek, oluşturdukları setlere balıkların takılmasına neden olurlar. Balıkların yanı sıra, diğer deniz canlıların da bu sete takılarak çürümesine ve suyun kirlenmesine sebep olarak, su kirliliği de yaratırlar ve hepimizin bildiği gibi, kirli sularda da balıkların yaşaması olanaksızdır.

Tırıvırı ya da parçalarına takılan balıklarla beslenen canlılar, balıkları yemek için yaklaştıklarında, kendileri de bu parçalara takılarak can verirler. Suya bağımlı olarak yaşayan ördek, su samuru, leylek, balıkçıl gibi canlıların, boğularak veya açlıktan büyük bir ızdırap çekerek ölmelerine neden olur.

Bir şekilde sudan kıyıya çıkması ya da atılırken ağaçlara takılarak kalması sonucu, kendisine yaklaşan ve kendisi ile aynı ortamda bulunan kanatlı ya da memeli hayvanların da ölümlerine ya da sakat kalmalarına neden olur.

Tırıvırı, yalnızca doğaya verdiği zararla yetinmez. Aynı zamanda, kendisini bilerek ya da bilmeyerek satan malzemecilere de zarar verir. Çevreye verdiği zarar nedeni ile, zamanla balık kalmadığında, balık tutulamayacağı için malzeme satılmasına da gerek kalmayacak. Diğer bir yandan da, tırıvırı ile pek çok tür yakalanabilir. Ama her bir tür için ayrı olta takımı satılacak olsa, malzemeciler daha fazla kar elde edeceklerdir. Kısacası, satıldığı zaman, malzemecilerin daha az para kazanmasına da sebep olarak, ayrı bir zarar daha vermektedir

TIRIVIRI ÜRETİMİ, SATIŞI, İSTİHSAL YERLERİ CİVARINDA BULUNDURULMASI VE SU ÜRÜNLERİ AVCILIĞINDA KULLANILMASI DURUMUNDA UYGULANMASI GEREKEN KANUNİ YAPTIRIMLAR NELERDİR?

TIRIVIRI, adı verilen araca ilişkin üretiminden satışına, bulundurulmasından kullanımına kadar konulan yasaklamaya uyulmaması durumunda gerçekleştirilecek yaptırımlar aşağıdadır.

Su Ürünleri Kanunu’nun Genel Yasaklar, Tahdit ve Mükellefiyetler başlıklı 23. maddesinin (a) bendinde” Su ürünleri istihsalinde kullanılan istihsal vasıtalarının haiz olmaları gereken asgari vasıf ve şartlar ile bunların kullanma usul ve esaslarının yönetmelik ile belirleneceği hükmü yer almaktadır.

Su Ürünleri Yönetmeliğinin Genel Yasak, Sınırlama ve Yükümlülükler başlıklı 16. maddesinin son fıkrasında ise;

Su ürünleri avcılığını düzenlemek üzere, sağlık, memleket ekonomisi, seyrüsefer, su kirliliği, istihsal yerler, mevsimler, zamanlar, istihsal vasıtaları, avlanma yöntemleri, su ürünlerinin cinsleri, ağırlıkları ve büyüklükleri yönünden yasak, sınırlama ve yükümlülükler Bakanlıkça belirlenerek tebliğ şeklinde Resmi Gazetede ilan edileceği yer almaktadır.

Yönetmelikteki bu düzenlemeye uygun olarak 05.11.2008 tarih ve 27045 Sayılı Resmi Gazete’de ilan edilen 2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ Diğer Genel Hükümler başlıklı 42. maddesinin 7. fıkrası ve 2/2 Numaralı Amatör (Sportif) Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğin Genel Hususlar başlıklı 14. maddesinin 7. fıkrası gereğince “ Tırıvırı – paraşüt olarak adlandırılan av aracının üretimi, satışı, istihsal yerleri civarında bulundurulması ve su ürünleri avcılığında kullanılması yasaklanmıştır.”

Bu düzenlemeye aykırı hareket edenler hakkında;

Su Ürünleri Kanunu’nun Ceza Hükümleri başlıklı 8.Bölümünün 36.maddesi, k bendi uyarınca;

“ k) 26 ncı maddeye göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere, (750,00 TL) yediyüzelli lira idari para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir”. denilmektedir.

TIRIVIRI İLE NASIL MÜCADELE ETMELİYİZ?

Tırıvırı ile mücadele, kişilere bağlı olması sebebi ile öncelikle aile içinde mücadeleye başlanmalı gelecek nesiller bu bilinçle yetiştirilmelidir.

Doğa sevgisi ve amatör balıkçılık ruhu, toplumun geneline yaygınlaştırılmalı kişilerin en az bir derneğe kayıtlı hale getirilerek güçlü sivil toplum kuruluşları oluşturulmalıdır.

Sivil toplum kuruluşları dernekler, basın yayın organları vasıtası ile tırıvırı zararları hakkında bilgilendirme yaparak toplumun genelinin konu hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamalıdır.

Doğa ve avcılık ile ilgili sohbetlerde konunun sıklıkla gündeme getirilip zararları anlatılmalıdır.

Avlaklardaki kişilere, tırıvırı ile avlanmanın doğaya ve sürdürülebilir amatör balıkçılığa verdiği zararlar anlatılmalı ve mücadeleye davet edilmelidir.

Tırıvırı satışı yapan işyerlerini uyarmalı, alışveriş yapmamalıyız. Satışın sürekliliği halinde çevremize olumsuz afişe etmeliyiz.

Hiç hoş karşılamadığımız ama gerektiğinde uygulamamız gereken bir mücadele şekli de ihbar telefonları aracılığı ile ilgili kurum ve kuruluşlara haber verilerek müdahele etmelerinin sağlanmasıdır.

ÜLKE GENELİNDE YASAKLAMA KARARI

Rastgele Balıkçı Amatör olta Balıkçıları Derneği yetkililerinin, 2005 yılı Ocak ayının 13. günü. Saat 15 de İçişleri Bakanından randevu alarak, Bakanlıkta Müsteşar ve yardımcısı ile yapılan görüşmeler neticesinde Tırıvırının Tüm ülkede yasaklanması ile çalışmalar başlatılmış oldu. Bunun sonucu olarak mart ayında İçişleri Bakanlığı 81 ilin valiliğine yolladığı genelge ile TIRIVIRI satışının 5442 SAYILI İL İDARESİ KANUNUNUN 9. MADDESİ GEREĞİ YASAKLANMASI konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesini istendi.

İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü İçişleri Bakanı adına 17.03.2005 tarih ve B.050.İLİ.00.60001-106.1617/ 1545 sayılı ve 2005/28sayılı genelge ile ve İl İdaresi Kanununun 9. maddesi gereğince tırıvırı. Paraşüt adı verilen av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, kullanılması ve satışı konusunda 81 il valiliği tırıvırıya yasak getirdi.

TEBLİĞDE YASAKLAMA

2/2 Numaralı Amatör (Sportif) Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ' de tırıvırı yasağı ile ilgili maddeler aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yöntem ve Sınırlamalar

Genel hususlar

MADDE 14 – (1) Amatör balıkçılıkla avlanmış olan her türlü su ürününün satışı, canlı olarak nakledilmesi ve başka kaynaklara bırakılması yasaktır.

(2) Bu Tebliğde belirtilen avlanması yasak olan türlerin ve bunlara ait kabuk ve benzerlerinin tahnit edilmiş örneklerinin alımı, satımı, pazarlarda ve iş yerlerinde alım satım amacıyla bulundurulması ve sergilenmesi yasaktır.

(3) Deniz ve içsularımızda yapılacak her türlü amatör balıkçılık yarışmaları Bakanlığın iznine tabidir. Bu kapsamda izin verilen alanlarda yarışma süresince yarışmacılar dışındakilerin avcılık yapması yasaktır.

(4) Yasaklanan av araç ve gereçlerinin avlanma mahallinde bulundurulması yasaktır.

(5) Bakanlık il müdürlüklerince tespit edilerek ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilen voli yerlerinde amatör avcılık yapmak yasaktır.

(6) Su ürünleri yetiştiriciliği yapılan kafeslere 100 metreden daha yakın mesafede avcılık yapılması yasaktır.

(7) Tırıvırı-paraşüt olarak adlandırılan av aracının üretimi, satışı, istihsal yerleri civarında bulundurulması ve su ürünleri avcılığında kullanılması yasaktır.

(8) Elektrik akımı, elektroşok, tüp gaz ve hava tazyiki yöntemleri ve yaba, balyoz vs. araçların amatör avcılıkta kullanımı yasaktır.

(9) Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından belirlenen Zıpkınla Balıkavı Milli Takım Aday Kadrosu, teknik heyet ve diğer dalış görevlilerine, yapacakları antrenman çalışmaları için, sayı ve miktar limiti olmaksızın, Bakanlığın belirlediği esaslar dahilinde dalarak su ürünleri avcılığı için izin verilebilir.

İçsularda amatör avcılık

MADDE 15 – (1) Ek-1’de yer alan avlanmanın yasaklandığı içsular ile ek-2’de yer alan avlanmanın kısmen yasaklandığı içsularda dönem boyunca avcılık yapılması yasaktır.

(2) Küspeli olta, parakete, sualtı tüfeği, zıpkın, yemlik uzatma ağı dışında her türlü ağ (germe, uzatma, sürütme, çevirme, serpme) ile pinter, sepet gibi tuzakların kullanılması yasaktır.

(2) Küspeli olta, parakete, sualtı tüfeği, zıpkın, pinter ve sepet gibi tuzakların kullanılması yasaktır. Boyutları belirlenerek ilan edilmiş olan yemlik uzatma ağı dışında her türlü ağın (tırıvırı, germe, uzatma, sürütme, çevirme, serpme vb.) avlakta bulundurulması ve kullanımı yasaktır. (Değişiklik, 5.11.2008 tarih/27045 sayılı RG)

(3) Bayıltıcı, uyuşturucu, öldürücü kimyasal maddeler, her türlü patlayıcı madde, karpit, sönmemiş kireç, balık otu vs.’nin amatör avcılıkta kullanımı ve bu malzemelerin av mahallinde bulundurulması yasaktır.

(4) Bir amatör balıkçı en fazla 4 olta takımı ile avlanabilir. Olta başına iğne sayısı 3 adedi geçemez. Ancak, alabalık avında iki olta takımından daha fazla olta takımı kullanılamaz ve her olta takımında iki iğne bulunabilir.

(5) Akarsularda canlı yem kullanılarak alabalık avcılığı yasaktır. Alabalık avcılığında kan kurdu, kemik kurdu, leş kurdu, sinek larvaları, canlı ya da cansız içsu ve deniz balıkları hariç; her türlü yapay, doğal ve mamul doğal yem kullanılabilir.

(5) Akarsularda her türlü doğal yem kullanılarak alabalık avcılığı yasaktır. Sadece yapay yem kullanılarak avcılık yapılabilir. Göllerde yapılacak alabalık avcılığında ise kan kurdu, kemik kurdu, leş kurdu, sinek larvaları, canlı ya da cansız içsu ve deniz balıkları hariç, her türlü yapay, doğal ve mamul doğal yem kullanılabilir. (Değişiklik, 5.11.2008 tarih/27045 sayılı RG)

(6) Ligula intestinalis türü parazitlerin yem olarak kullanılması yasaktır.

(7) Boyu 7.5 metrenin üzerindeki teknelerle amatör balık avcılığı yapılması yasaktır.

(8) 1 km2 den daha küçük göl ve göletlerde motorlu, motorsuz her türlü tekne ve botla avlanmak yasaktır.

(9) Akarsuların, göllerin ve göletlerin yatakları değiştirilerek bir kısmının kurutulması veya bentlenmesi yöntemi ile avcılık yapılması veya ızgaralarla balık toplanması yasaktır.

(10) İçme suyu rezervuarlarında, akaryakıt ile çalışan kayık, motor ve benzeri araçların kullanılması ve su alma noktasına 300 metreden daha yakın yerlerde su ürünleri avcılığı yasaktır.

(11) Özel avlanma izni gereken yerler haricinde, gün içinde av saati sınırlaması yoktur.

(12) Baraj göllerinde yapılan avcılıkta DSİ tarafından belirtilen güvenlik sahasında avlanmak tehlikeli ve yasaktır.

(13) a)Kiraya verilen istihsal sahalarında amatör avcılık yapılabilecek alanlar Bakanlık il müdürlüklerince belirlenir. Kiraya verilen istihsal sahası baraj gölü ise amatör balıkçılığa ayrılacak alan için DSİ Genel Müdürlüğü mahalli kuruluşundan da görüş alınır.

b) Kiraya verilen istihsal sahalarına, kiracı tarafından; kiralama yapanı, kira süresini ve amatör avcılık için belirlenen alanları gösterir bilgilendirme levhaları konulur.

c) Projeli olarak kiraya verilmiş göletlerde amatör avcılık yapılması yasaktır.

d) Kiraya verilen istihsal sahalarında avcılığın serbest olduğu dönemlerde, resmi tatil günlerinde kişi başına en fazla 3 iğneli bir olta takımı ile amatör avcılık yapılması serbesttir.

TIRIVIRININ ZARARLARINA İLİŞKİN GÖRSELLER: